भोवताली दाटला अंधार तरी…

अंधांच्या जीवनात केटीएचएमचा शिक्षणरूपी प्रकाश

नाशिक ः प्रतिनिधी
जन्मतः अंध किंवा काही कारणास्तव दृष्टी गेलेल्या मुला-मुलींना शिक्षण घेण्यास अडचणी येतात; परंतु जीवनातील अंधार दूर करून शिक्षणाद्वारे प्रकाश निर्माण करता येऊ शकतो, हे अनेकउदाहरणांवरून सिद्ध झाले आहे. आज अनेक क्षेत्रांत यशस्वीपणे नोकरी-व्यवसाय करत स्वावलंबी बनले आहे.
शहरातील केटीएचएम महाविद्यालय हे अंध विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणाचे दीपस्तंभ ठरले आहे. दरवर्षी 40 ते 50 दृष्टिबाधित विद्यार्थ्यांना केवळ दहा रुपयांत प्रवेश देण्यात येतो. मागील वर्षी महाविद्यालयाच्या सर्व शाखांमध्ये 150 अंध विद्यार्थी दाखल झाले होते.चेन्नईस्थित हेल्प द ब्लाइंड फाउंडेशन आणि केटीएचएम महाविद्यालय यांच्या संयुक्त विद्यमाने 2024 पासून ई-मेट (इम्पॉलॉयबिलिटी, मोबॅलिटी अ‍ॅन्ड इंग्लिश ट्रेनिंग) हा विशेष प्रशिक्षण उपक्रम राबविण्यात येत आहे. या उपक्रमांतर्गत अंध विद्यार्थ्यांना संगणक शिक्षण, इंग्रजी संभाषण व इतर जीवनोपयोगी कौशल्यांचे मोफत प्रशिक्षण दिले जाते.संपूर्ण महाराष्ट्रात हा उपक्रम राबविणारे हे महाविद्यालय ठरले आहे.
या उपक्रमांतर्गत प्रत्येक अंध विद्यार्थ्याला दहा हजार शिष्यवृत्ती स्मार्ट व्हिजन ग्लासेस, संगणक साधनांचे मोफत वितरण करण्यात येते. विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासासाठी महाविद्यालयात गेल्या वर्षी अत्याधुनिक 25 संगणक असलेले स्वतंत्र रिसोर्स सेंटर उभारण्यात आले आहे. यात केवळ अंध विद्यार्थ्यांसाठी प्रशिक्षण दिले जाते.या उपक्रमात प्राचार्य डॉ. एस. एस. काळे, शिक्षणाधिकारी डॉ. नितीन जाधव, समन्वयक डॉ. तुषार पाटील, तसेच सरचिटणीस अ‍ॅड. नितीन ठाकरे आणि सर्व पदाधिकारी मार्गदर्शक भूमिका बजावत आहेत.

असे घेतात शिक्षण

दृकश्राव्य माध्यमाबरोबर अंधांसाठी खास तयार केलेले सॉफ्टवेअर जेएडब्लूएस वापरले जाते. दिसत नसल्याने ऑडिओ क्लिप्स आणि या जेएडब्लूएस सॉफ्टवेअरला व्हॉइस कमांड दिली जाते. जे लेटर दाबले त्याचे उच्चारण ऐकू येते. त्यातून विद्यार्थी माहिती घेतात. शिकतात.

यंदा दीडशे विद्यार्थ्यांनी प्रवेश घेतला असून, या मुलांना दहा रुपयांत पदवीचे शिक्षण दिले जाते. उत्तीर्ण झाल्यानंतर जवळपास 50 ते 60 विद्यार्थी बॅँका आणि इतर चांगल्या ठिकाणी नोकरीस लागले आहेत. अंध मुलांना रस्ता सापडण्यासाठी (नॅव्हिगेशन) डिव्हाइस दिले आहे. त्यातून ते अभ्यास आणि इतर कामेही करू शकतात.
– अ‍ॅड. नितीन ठाकरे, सरचिटणीस,मराठा विद्या प्रसारक समाज, नाशिक

दिव्यांग विद्यार्थी असूनही कधीच शिक्षणामध्ये अडचण आली नाही. शिष्यवृत्ती, तसेच लॅपटॉप अशा अनेक सुविधा प्राप्त झाल्या. मी दुर्ग संवर्धक म्हणून आजवर अनेक रेकॉर्ड केले आहेत. मला चांगल्या पदावर नोकरीदेखील मिळाली. विद्यार्थ्यांनी स्वतःवर विश्वास ठेवावा. यश नक्कीच प्राप्त होईल.
– सागर बोडके, दिव्यांग माजी विद्यार्थी, सध्या बँक ऑफ इंडिया अंबड शाखेत कार्यरत